Konut ve Çatılı İşyerlerinde Gerekçesiz Tahliye

Yeni Borçlar Yasasında işlendiği gibi kira sözleşmelerinde belirlenen sürenin bitmesinden en az on beş gün önce bildirilmesi gerekmektedir. Bildiri yapılmaması halinde kira süresi bir yıllığına uzatılmış olarak sayılır. Kira sözleşmesi uzatılmayacaksa sözleşmenin bitimden on beş gün önce yapılması gereken bildiride yasalarca kabul gören fesih gerekçelerinden en az biri bulunmalı ve belirtilmelidir. Kira süresinin bitmiş olması tahliye nedeni olarak genel kuralımız gereği sayılmaz.

Bu genel kurala 1 Temmuz 2012 tarihinde Borçlar Yasamızda yürürlüğe giren bir istisna getirilmiştir. Bu istisna şimdiye kadar hukuk sistemimizde bulunmayan uzun süren kira sözleşmelerine belirli dönemden sonra gerekçesiz sözleşme feshini mümkün kılan bir sözleşmedir. Bu istisnayı açık ve anlaşılır şekilde açıklamaya çalışacağım.

Süresi fark etmeksizin kira sözleşmeleri 10 kez uzatılmasından sonraki dönemde, sözleşme bitiş tarihinden en az üç ay önce bildiride bulunduğunuz sürece sözleşmeyi gerekçesiz sona erdirip tahliye istenebilir. Yukarıda belirtilen “10 kez uzatılmadan sonraki dönem” hangi dönemdir? Öncellikle her kira sözleşmesinde farklı olan süresi bitecek ve sözleşme kendiliğinden uzayacaktır. Bu uzama 1. uzama olarak olarak adlandırılmaktadır. Uzamalar bu şekilde 10 kez tekrarlanacak ve 11. uzama döneminin bitimine 3 ay kala bildirim yapılmış olacaktır. Özetlemek gerekirse, kiraya veren mülk sahibi kişinin kira sözleşmesinin ilk uzama tarihinden sonraki 11. yıl kira sözleşmesinin feshini ve kiracının tahliyesini isteyebilir.

Ülkemizde genellikle işyerleri ve çarşı gibi işletmelerde uzun kiracılık uygulanır. Kiracılar da olağandışı bir durum olmadıkça, kiralarını düzenli ödedikleri takdirde tahliye edilmezler. Yeni düzenleme ile sadece kira sözleşmeleri yasanın aradığı kadar eskidi diye pek çok tahliye davaları gündeme gelecektir.

Peki yapılan bu düzenleme ne zaman uygulanacaktır? Yasamızda bu soru ikiye ayırarak cevaplanmıştır. 1 Temmuz 2012 tarihinde

  • 10 yıllık uzama süresinin dolmasına beş yıldan az kalmış olanlar için beş yıl sonra,
  • On yıllık uzama süresi dolmuşsa iki yıl sonra

şeklinde uygulanacaktır.